Wydane po raz pierwszy w 1953 roku w Londynie i wznawiane wielokrotnie wspomnienia Gustawa Herlinga - Grudzińskiego z sowieckiego łagru w Jercewie pod Archagielskiem ukazują się w serii Lekcja Literatury poprzedzone niezwykle interesującą rozmową, jaką z autorem książki przeprowadził znakomity znawca jego twórczości, Włodzimierz Bolecki. Książka Gustawa Herlinga - Grudzińskiego obok nieprzeciętnych walorów literackich jest przede wszystkim - co podkreśla w rozmowie Autor - dokumentalną relacją ofiary, kronikarza i badacza instytucji i mechanizmów sowieckiego "innego świata" zbudowanego na utopijnej, zbrodniczej ideologii totalitarnej.
Bogata twórczość jednego z najwybitniejszych prozaików i scenarzystów polskich przynosi również prace eseistyczne. Ten zbiór gromadzi najważniejsze z nich, skupione wokół przejawów współczesnego kryzysu wartości. Szkice o Kolbem, Mansonie, wpływie Conrada na współczesne Szczepańskiemu pokolenie wydają się znów szczególnie aktualne. O ich nieprzemijającej wartości przekonuje mistrz współczesnego kina, wielki reżyser, któremu szczególnie bliskie są sprawy postaw ludzkich i odwiecznych dylematów moralnych.